Risicothema 1: 30 km/u wegen
De gemeente Emmen heeft procentueel gezien meer 30 km/u wegen (in weglengte) dan gemiddeld in Drenthe en deze wegen kennen ook het hoogste risicocijfer binnen de gemeente.
Het aandeel 30 km/u wegen in de gemeente Emmen is 35,5% (gemeten naar weglengte). Dit is iets meer dan het Drents gemiddelde en vergelijkbaar met gemeenten als Hoogeveen, terwijl Assen en Meppel procentueel gezien juist nog meer 30 km/u wegen hebben. Het aandeel weglengte binnen de gemeente dat geen snelheidslimiet geregistreerd heeft staan in de NWB data is ca. 3,6%, wat redelijk gemiddeld is.
Van de 30 km/u wegen in de gemeente Emmen is de balans tussen vormgeving, functie en gebruik op buurtniveau gescoord middels een toetsing op diverse criteria. Deze scoren gemiddeld een voldoende (6 van de 9 punten). De beoordeelde buurten scoren het minst goed op de naleving van de snelheidslimiet, de herkenbaarheid van zowel de snelheidslimiet als voorrangssituaties en de beperkte aanwezigheid van snelheidsremmers. Deze vormtoets is door de gemeente ingevuld, waaruit blijkt dat de minst hoog scorende gebieden met name Westenesch en Emmen Centrum zijn. Een van de best beoordeelde buurten is Bargeres.
De V85 uit de snelheidstool van VIA laat zien dat de snelheid op diverse 30 km/u wegen boven de maximumsnelheid ligt, met diverse V85’s richting de 45 km/u. De wegen met de grootste overschrijdingen concentreren zich in Emmer-Compascuum, Nieuw-Amsterdam, Weiteveen en meerdere invalsroutes van/naar Emmen. Er zijn daarnaast nog een groot aantal wegen die een overschrijding van 10 km/u of minder kennen. Dit betreft allemaal de 30 km/u wegen die een ontsluitende functie hebben, in vrijwel elke kern. Dit laatste valt vooral sterk op bij zogenaamde lintbebouwing, zoals langs het kanaal richting Emmer-Compascuum.
Kijkend naar de ongevallen zien we dat het risicocijfer op 30 km/u wegen (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers (de voertuigprestatie)), in de gemeente Emmen 0.537 is. Dit is het hoogste risicocijfer in de gemeente, en ook hoger dan het gemiddelde van Drenthe (0.448). Dit cijfer is ook bijna tweemaal hoger dan het risicocijfer op 50 km/u wegen binnen de gemeente (0.278), en bijna tienmaal hoger dan het risicocijfer op 60 km/u wegen (0.055).
Dit houdt in dat op een gemiddelde 30 km/u weg in de gemeente Emmen vaker een letselongeval plaatsvond dan op een gemiddelde 50 of 60 km/u weg in Emmen. Wanneer wordt ingezoomd naar risicocijfers binnen specifieke delen binnen de gemeentegrenzen, dan valt op dat het risico zich met name voordoet in het postcodegebied “Wijk 43 Angelslo”[1] (2.816), “Wijk 08 Klazienaveen” (0.753) en “Wijk 03 Emmer-Compascuum” (0.886).
Wanneer specifiek wordt gekeken naar de ongevallen dan komt naar voren dat in de periode 2016-2020 er 64 slachtoffers (13,6% van het totaal aantal slachtoffers (470)) zijn gevallen op gemeentelijke 30 km/u wegen. Ter vergelijking, in de gemeente Meppel en Assen bedroeg dit circa respectievelijk 31% en 30%. Dit illustreert dat het hogere risicocijfer in Emmen op dit wegtype sterk beïnvloedt wordt door de vervoersprestatie: bij een lager aantal afgelegde kilometers gaat het risicocijfer omhoog. De meeste slachtoffers vallen onder de automobilisten (10) en (e)fietsers (24). Brom- en snorfietsers kwamen samen 19 maal voor in de slachtoffercijfers. Kijkend naar de ongevalsbetrokkenheid van de diverse modi, dan komt de fiets op een tweede plaats, na de personenauto (totaal 449 betrokken partijen, waarvan 255 automobilisten en 50 fietsers). Dit verschil in ordegrootte toont duidelijk aan dat fietsers weliswaar vaker letselslachtoffer zijn, maar dat automobilisten vijf keer vaker bij ongevallen betrokken zijn. Van de 64 letselslachtoffers op 30 km/u wegen vielen er 30 op een wegvak en 34 op een kruispunt.
Figuur 2: Locaties ongevallen 30 km/u wegen Emmen, 2016-2020
- 1 Zo wordt het postcodegebied genoemd volgens de CBS wijkindeling.