Risicothema 2: 50 km/u wegen
De combinatie van het risicocijfer, de beperkte inrichting van enkele wegen, de hoge snelheid en het aandeel aan slachtoffers zorgt dat 50 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Emmen.
Het aandeel 50 km/u wegen in de gemeente Emmen omvat ruim 19% van het wegenbestand en ligt daarmee hoger dan het Drentse gemiddelde (13%). Net als Hoogeveen, Assen en Meppel heeft Emmen een iets hogere stedelijkheidsgraad, wat dit verschil ten opzichte van het gemiddelde kan verklaren. Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 50 km/u wegen in Emmen is een groot deel van de 50 km/u wegen gescoord in de vormtoets. De 50 km/u wegen in Emmen scoren gemiddeld gezien een krappe voldoende, met ca. 5,8 van de 10 punten. Deze lage scores worden veelal veroorzaakt door het ontbreken van snelheidsremmers op wegvakken en kruisingen, niet overal voorrangssituaties conform richtlijnen, parkeren langs de rijbaan, fietsers op de rijbaan en een matige acceptatie van de snelheidslimiet. Van de 54 beoordeelde 50 km/u trajecten hebben er 17 volgens de gemeente geen vrijliggende fietspaden en bij nog eens 7 is dit deels het geval of is er sprake van fiets(suggestie)stroken.
De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de snelheid op 50 km/u wegen vrijwel in de gehele gemeente vaak overschreden wordt, in meer of mindere mate. Opvallend is dat de ‘vierkante ringweg’ rondom Emmen centrum een relatief beperkte mate van overschrijding kent (0-10 km/u overschrijding), maar dat met name de wegen daar naartoe hoge V85-waarden laten zien. Waarden van bijna 70 km/u zijn hierbij geen uitzondering, met enkele maximale uitschieters van rond de 100 km/u. Ook langs het kanaal bij Emmer-Compascuum, Nieuw-Weerdinge en langs de vaart tussen Erica en Nieuw-Amsterdam houdt men zich matig aan de limiet. Daar 50 km/u wegen in bebouwd gebied doorgaans veel uitwisseling kennen met kruisend verkeer (waaronder kwetsbare modi) is een overschrijding van 0-10 km/u (dus 50-60 km/u) al een potentieel risico vanwege de exponentieel toenemende langere remweg.
Kijkend naar de ongevallen zien we dat het risicocijfer (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers (voertuigprestatie), in de gemeente Emmen 0.278 is. Dit is marginaal hoger dan het gemiddelde van Drenthe (0.237). Dit houdt in dat op een 50 km/u weg in de gemeente Emmen de kans op een ongeval iets groter is dan op een gemiddelde 50 km/u weg in Drenthe. Het risicocijfer op 50 km/u wegen binnen de gemeentegrenzen is het hoogst in het gebied “Wijk 05 Nieuw-Dordrecht”. Het risicocijfer in dit gebied bedraagt 0.867, ruim driemaal meer dan het gemeentelijk gemiddelde én hoger dan het gemiddelde van Drenthe. Ook de wijken Angelslo (0.525) en Emmerhout (0.518) kennen een hoog risicocijfer op 50 km/u wegen.
Wanneer specifiek wordt gekeken naar de ongevallen komt naar voren dat in de periode 2016-2020 58% (273) van het totaal aantal slachtoffers op gemeentelijk grondgebied (470) is gevallen op gemeentelijke 50 km/u wegen. Ter vergelijking: dit was 47% in Assen en 33% in Meppel. Het betrof 273 slachtoffers, waarvan 5 doden. Er zijn daarnaast ook nog 61 slachtoffers (12,9%) gevallen waarbij geen snelheidslimiet is geregistreerd, het is dus mogelijk dat hier nog slachtoffers op 50 km/u wegen bij zitten. De personenauto is het meest betrokken bij ongevallen, waar ook de meeste slachtoffers vallen (102 van de 273). Er zijn daarnaast ook nog 22 slachtoffers op gemeentelijke 50 km/u wegen geregistreerd zonder duidelijk gespecificeerde vervoerswijze. Wat betreft de locaties van de ongevallen dan blijkt dat deze verspreid door de gemeente plaatsvinden, en ook gelijk verdeeld over wegvakken (136) en kruispunten (137).
Figuur 3: Locaties ongevallen 60 km/u wegen gemeente Emmen