Risicothema 2: 50 km/u wegen

De combinatie van het risicocijfer, de beperkte inrichting van enkele wegen, de hoge snelheid en het aandeel aan slachtoffers zorgt dat 50 km/u wegen een risicothema zijn in de gemeente Meppel.

Het aandeel 50 km/u wegen in de gemeente Meppel omvat ruim 20% van het wegenbestand en ligt daarmee hoger dan het Drentse gemiddelde (13%). Net als Hoogeveen, Assen en Meppel heeft Meppel een iets hogere stedelijkheidsgraad, wat dit verschil ten opzichte van het gemiddelde kan verklaren. Om inzicht te geven in de balans tussen functie, vormgeving en gebruik op de 50 km/u wegen in Meppel is een groot deel van de 50 km/u wegen gescoord in de vormtoets. De 50 km/u wegen in Meppel scoren gemiddeld gezien een krappe voldoende, met ca. 6 van de 10 punten. De meest voorkomende beperkingen in de inrichting zijn o.a. het ontbreken van snelheidsremmers op wegvakken en kruisingen, niet overal voorrangssituaties conform richtlijnen, parkeren langs de rijbaan, fietsers op de rijbaan en een matige acceptatie van de snelheidslimiet. Van de 18 beoordeelde 50 km/u wegen hebben er 8 volgens de gemeente geen vrijliggende fietspaden en bij nog eens 4 is dit deels niet het geval, of is er sprake van een fiets(suggestie)strook.

De V85 uit de snelhedentool van VIA laat zien dat de snelheid op 50 km/u wegen vrijwel in de gehele gemeente vaak overschreden wordt, in meer of mindere mate. Opvallend is dat de ‘ringweg’ rondom Meppel centrum (Ceintuurbaan-Randweg) een relatief beperkte mate van overschrijding kent (0-10 km/u overschrijding), maar dat met name de wegen die daarop aansluiten hogere V85-waarden laten zien. Waarden van boven de 65 km/u zijn hierbij geen uitzondering, met enkele maximale uitschieters van rond de 100 km/u. Daar 50 km/u wegen in bebouwd gebied doorgaans veel uitwisseling en interactie kennen met kruisend verkeer (waaronder kwetsbare modi) is een overschrijding van 0-10 km/u (dus 50-60 km/u) al een potentieel risico vanwege de exponentieel toenemende langere remweg.

Kijkend naar de ongevallen zien we dat het risicocijfer (het aantal ongevallen afgezet tegen het aantal gereden kilometers (voertuigprestatie), in de gemeente Meppel 0.181 is. Dit is marginaal lager dan het gemiddelde van Drenthe (0.237). Dit houdt in dat op een 50 km/u weg in de gemeente Meppel de kans op een ongeval iets kleiner is dan op een gemiddelde 50 km/u weg in Drenthe. Het risicocijfer op 50 km/u wegen binnen de gemeentegrenzen is het hoogst in het gebied Haveltermade. Het risicocijfer in dit gebied bedraagt 0.404, ruim het dubbele van dan het gemeentelijk gemiddelde én hoger dan het gemiddelde van Drenthe. Ook het centrum (0.328) kent een hoog risicocijfer op 50 km/u wegen.

Wanneer specifiek wordt gekeken naar de ongevallen komt naar voren dat in de periode 2016-2020 33,5% (43) van het totaal aantal slachtoffers op gemeentelijk grondgebied (128) is gevallen op gemeentelijke 50 km/u wegen. Ter vergelijking: dit was 47% in Assen en 58% in Emmen. Het betrof 43 slachtoffers, waarvan 0 doden. Er zijn daarnaast ook nog 26 slachtoffers (20%) gevallen waarbij geen snelheidslimiet is geregistreerd, het is dus mogelijk dat hier nog slachtoffers op 50 km/u wegen bij zitten. Er zijn 12 fietsers (14 incl. e-bike) en 7 automobilisten op Meppelse 50 km/u wegen in de slachtofferstatistieken terecht gekomen. Er zijn daarnaast ook nog 9 slachtoffers op gemeentelijke 50 km/u wegen geregistreerd zonder duidelijk gespecificeerde vervoerswijze. Wat betreft de locaties van de ongevallen dan blijkt dat deze verspreid door de gemeente plaatsvinden, en iets vaker op wegvakken (25) dan kruispunten (18).

Figuur 3: Locaties ongevallen 60 km/u wegen gemeente Meppel